Amir

بتول علامیر کیست؟

وقتی داشتم روی تاریخ «هم ارزی» کار می کردم و این سوال که اولین ریاضی دانی که رسما از آن استفاده کرده است کیست، جِرمی گِری برام نوشت که History does not favour the discoverers of modest concepts. این جمله به طور شدیدتر در مورد آدمهایی که بدون هیاهو زندگیشان را کرده اند و ریاضی شان را ورزیده اند درست است. فرض کن تو یک معلم ریاضی بوده باشی و حالا یه وقتی هم یه کتاب درسی نوشته باشی، تنها جایی که اثری از تو باقی است (اگر خوش شانس باشی) در ذهن و قلب آدمهایی است که به آنها […]

بتول همایون احتشامی کیست؟

فریده فیروزبخت را با این درخواست نوشتم که «آقای دکتر، میشه سراغ خانم ها بروید؟» (عین جمله درخواست) راستش اول جواب دادم اگه برم سراغ خانم ها ممکنه مردم حرف دربیارن. بعد که توضیح داد و فهمیدم منظور چیه و خیالم راحت شد حرکت منشوری ای انجام نمیشه داستان فریده را نوشتم. داستان او بیشتر از هر داستان دیگه که نوشتم دست بدست (موبایل به موبایل) چرخید و خوانده شد. طبیعی بود که به این فکر کنم که دوباره برم به سراغ خانم ها (با همان تعبیر قبلی). در همین تفکرات بودم که دوست دخترانِ ریاضی دان و ریاضی ورز […]

راز روان نویسی

سلام دکتر اصغری یه سوال. متن هاتون هم جذابه هم روون نوشته شده. راز روان نویسیتون چیه؟ نرگس ، دختر همسایه مکالمه ی بالا در یک گروه واتس آپ اتفاق افتاد و جواب فوری من با کلی واکنش خنده همراه بود. که البته با توجه به اینکه من از سوراخ دیوار هم یک جک در می ارم خیلی تعجب نداشت. ولی خب مثل همیشه داستانی هم پشت آن جک وجود داشت که باعث شد که من این پست را بنویسم نرگس، دختر همسایه داستان از این قرار است که تا یه سن خوبی، یادم نیست تا چند سالگی، احتمالا تا […]

فریده فیروزبخت کیست؟

داستان از اینجا شروع شد که اون اول اول که جز خدا هیچکی نبود و خدا تازه داشت فکر می کرد که آدم ها را خلق کنه یا نکنه، به این نتیجه رسید که اگر آدم را خلق کرد باید یک چیز دیگری هم خلق کنه که آدم ها پُر رو نشوند و هرازگاهی بگن این رو فقط خود خدا می دونه. این شد که اعداد اول را هم خلق کرد اعداد اول اگه شش تا کاشی مربع شکل داشته باشید و قرار باشه با اونها یک مستطیل تو پر درست کنید آنها را یا می توانید اینطور کنار هم […]

عبدالغفار اصفهانی کیست؟

عبدالغفار اصفهانی رنسانس ریاضیات ایران است و همتراز خوارزمی امیدوارم این نوشته شما را با من همراه کند و شاملو را باور کنید که با آفتاب گونه ای (هر ریاضیدان دیگری از گذشته دور بجز خوارزمی و عبدالغفار اصفهانی) ما را فریفته اند عبدالغفاراصفهانی طبق معمول و مرسوم عبدالغفار هم فامیل پدرش ملا علی محمد اصفهانی بود تا اینکه ناصر الدین شاه ابتدا به او لقب نجم الملک و چند سال بعد لقب نجم الدوله را داد (نمیدانم اینها یعنی چی، ولی به نظر می رسه که نجم الدوله از نجم الملک لقب تر است.) از قضای روزگار، پدرش هم […]

جهانگیر شمس آوری کیست؟

داستان از اینجا شروع شد که من تا قلم به دست می گرفتم کتاب اول دبستان سال ۱۳۴۷ را می زدم در سر مولفین کتاب اول دبستان کنونی. خوب چیکار کنم ، آن کتاب یه سر و گردن از کتاب اول دبستان این روزها هیجان انگیز تر و درست است. یه مثال مشخص که من بارها درباره اش گفتم و نوشتم ، تلاش در برقراری ارتباط بین جمع و تفریق در کتاب سال ۱۳۴۷ است، چیزی که به طور کلی در کتاب اول دبستان سال ۱۴۰۱ غایب است. خوب به طور طبیعی کنجکاو شدم بدانم چگونه است کتابی که در […]

وازگن آوانسیان کیست؟

باید اعتراف کنم وقتی مسعود خلخالی گفت اولین کتاب آنالیز ریاضی در ایران به سبک بورباکی توسط وازگن آوانسیان نوشته شده بیشتر از اینکه هیجان زده باشم خجالت زده بودم که چه طور با این همه دانش و کبکبه و دبدبه تا حالا اسم وازگن آوانسیان را نشنیده بودم و کتاب را هم ندیده بودم! از شما که پنهان نیست، سریع بر خودم واجب دیدم که وازگن آوانسیان را بشناسم . این شما و این سفر «او کیست؟» جدید من روی اینترنت روی اینترنت و در خبرنامه انجمن ریاضی ترجمه خوبی است از آگهی درگذشت او که توسط یکی از […]

بَرْخِه چیست؟

فرهنگستان ایران در اردیبهشت سال ۱۳۱۴ (می ۱۹۳۵) شروع به فعالیت کرد و در پایان اسفند ۱۳۱۹ (فوریه ۱۹۴۱) همه واژه‌هایی را که از «خرداد ۱۳۱۴ پذیرفته شده و به تصویب پیشگاه مبارک همایون شاهنشاهی رسیده بود» (۱) در دفتری گردآورد و منتشر کرد. قاضی نهایی برای واژه‌های پیشنهادی، همچون همه‌ی تلاش‌های بعد از آن تنها یک چیز است: زمان. هم اکنون ما از واژه‌های «گویا» و «گنگ» و «بردار» مثل نقل و نبات استفاده می‌کنیم و اگر خیلی قدیمی نباشیم احتمالا به هیچ واژه‌ی دیگری هم برای آنها فکر نمی‌کنیم. در میان واژه‌هایی که به خوش‌شانسی این سه واژه […]

احمد مهران کیست؟

راستش اگر به خاطر این امید نبود که شاید بتوان محسن هشترودی را از پنجره مسیری که همدوره‌ای‌‌های او رفته‌اند بهتر شناخت‌، داستان احمد مهران را نمی‌نوشتم؛ نه به خاطر اینکه آدم مهمی نبوده بلکه به خاطر اینکه ریاضیدان نبوده (البته من این را بعد از کلی سر و کله زدن با تاریخ متوجه شدم.)ا در سال ۱۳۱۱ سه فارغ‌التحصیل رشته ریاضی از دانش‌سرای عالی از بورس دولتی برای ادامه تحصیل برخوردار می‌شوند: محسن هشترودی، تقی هورفر و احمد مهران. فرض اولیه‌ی من این بود که احمد مهران از این بورس استفاده کرده است ولی هیچ سندی در تایید این […]

تقی هورفر کیست؟

در «ناصر هورفر کیست؟» نوشتم که نام مصاحب و مهران و هشترودی و مجتهدی و  تقی هورفر در اولین مجله‌ ریاضی ایران به چشم می‌خورد. همچنین نوشتم: « این افراد بعدا آنهایی شدند که می دانیم و می توانیم با کمی جستجو شخصیتی از آنها در ذهن خود بسازیم.»   راستش وقتی این را نوشتم نمی‌دانستم «تقی هورفر» کیست! برای همین هم آن کمی جستجو برای خودم هم واجب بود. ولی خب، خیلی زود متوجه شدم که با کمی جستجو کار راه نمی‌افتد چون تقریبا از تقی هورفر هیچ چیزی که سریع بدست بیاید در اینترنت نیست. اجازه دهید با یک […]