وقتی روی داستان بتول همایون احتشامی (بتول علامیر) کار میکردم و هی مجبور می شدم هرازگاهی به تاریخ دانشسرای عالی سر بزنم، هر اسم دیگری که کنجکاوی ام را بر می انگیخت یادداشت می کردم تا به آن برگردم. یکی از این اسم ها «مهپاره ممقانی» بود که یکسال بعد از بتول از دانشسرای عالی در رشته ریاضی فارغ التحصیل شده بود. احتمالا و طبق معمول خودم همان موقع که اسم را یادداشت کرده ام جستجوی کوچکی هم کرده باشم و چون چیزی نیافته ام، آنرا کنار گذاشته ام تا سر فرصت به آن برگردم. اما «سر» فرصت، موهایش ریخت […]
استدلال های سوراخ دار
در گروه تلگرامی «پداگوژی ریاضی باهم» که من هم با افتخار یکی از عضوهای آن هستم هی هرازگاهی سوالی از طرف عضوی از گروه مطرح می شود و هم من و هم همه اعضای گروه تا جایی که بلد باشیم سعی می کنیم پاسخ کوچکی به سوال بدهیم. نه لزوما اینکه جواب نهایی را بدهیم یا یک همچین چیزی. چون بسیاری از سوال هایی که پرسیده می شوند از جنس آموزشی هستند و چیزی به اسم جواب نهایی ندارند. ولی به هر حال سعی می کنیم هم فکری کنیم. بسیاری از سوال هایی که پرسیده می شوند و پاسخ هایی […]
ب.م.م و ک.م.م با چاشنی فحش
ما یک گروه تلگرامی داریم که یه تعداد معلم از خدا بی خبر و دلسوز دور هم جمع هستیم و هی سعی می کنیم به هم کمک کنیم معلم های بهتری باشیم. پریروز بود که یکی از بر و بچ نوشت که آخه من با این ب.م.م و ک.م.م چیکار کنم؟ بچه هام نه مفهوم اون را می فهمند و نه روش آن را. پرسیدم، کدام روش؟ پاسخ شنیدم روش تجزیه. پرسیدم، در چه پایه ای؟ پاسخ شنیدم: هفتم. پرسیدم، مطمینی آیا، هفتم؟ پاسخ را با صفحات مربوط از کتاب هفتم خورد به صورتم. در این لحظه بود که آمپر […]
مریم اردلان کیست؟
مریم اردلان اولین معلم ریاضی زن در ایران است. راستش فکر نمی کنم در هیچ کجای دنیا بشود با این قطعیت گفت اولین معلم رسمی در فلان موضوع که بوده. ولی خب، از اینجا که یکی از افتخارات ما این است که هیچ چی مون به هیچ جا شبیه نیست این هم یکی از موارد است که خب البته نه به خاطر باحالی و این چیزها ، بلکه به خاطر محدودیت های تاریخی برای زن ها در ایران است دبیرستان های دخترانه احتمالا صبح که پاشدین مقنعه پوشیده یا نپوشیده شال و کلاه کردین که برین مدرسه به این فکر […]
نسرین اقلیدس کیست؟
طبق معمول شناختن نسرین اقلیدس با اسناد گردی های تاریخ ام و دنبال چیز میز گشتن های ریاضی شروع شد. در مورد نسرین خیلی سخت نبود که کنجکاو شوم که او کیست، یک نگاه به صفحه زیر از سالنامه دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۵-۱۳۴۶ و دیدن نام تنها یک زن در میان نام آن همه مرد کافی بود قدم بعدی مثل همیشه وب گردی است و امید اینکه چیزی بیابی و نا امیدی تکراری از اینکه چیزی نمی یابی به جز یک عکس در کنار یک عنوان در صفحه پیشکسوتان دانشکده ریاضی دانشگاه تهران همین! و دوباره مثل همیشه که […]
فاطمه هانی کیست؟
این اولین او کیستی است که در مورد آدمی می نویسم که او را دیده ام. بنابراین به جای تاریخ نگاری و جستجو در اینترنت و دنبال این منبع گشتن و آن منبع، می توانم خیلی راحت و مستقیم از تجربه زیسته ام بنویسم در مورد خانم هانی اولین ملاقات با وجود اینکه خانم هانی را بارها در خانه ریاضیات اصفهان دیدم، فکر می کنم اولین ملاقات ما باهم قبل از خانه ریاضیات اصفهان و در برنامه ای بود که به مناسبت ریاضیات کانگورو در تهران برگزار شده بود. من آن موقع کم و بیش نقش فعالی در کانگورو داشتم […]
میرزا جعفرخان مشیرالدوله کیست؟
اشخاصی که شما را شناخته اند تاسف دارند که شما پیر شده اید، ولی تاسف من در آنست که شما چرا خسته شده اید. قلوبی که بغیرت و تعصب سرشته باشند پیری ندارند. پیری این نوع قلوب در خستگی و مایوسی است. دولت ایران بلاشک ناخوش خطرناک است و خستگی مثل شما طبیب، دلیل برنهایت خطر است مخاطب نوشته بالا که اشک من را در آورد، «جناب مشیرالدوله» است که دوست دارم باور کنم همین جناب مشیرالدوله ای است که من در باره او می نویسم. از آنجا که من در هنگام تحقیق برای این نوشته با او کلی خودمانی […]
محمد وحید کیست؟
تا اسم دبیرستان البرز می آید، اولین اسمی که با آن می آید، محمد علی مجتهدی است. ولی خب، قبل از مجتهدی هم البرز، رئیسان بزرگ و باسواد و عاشق ایران کم نداشته است. اولین آنها، محمد وحید تنکابنی بود، که اتفاقا اولین رئیس ایرانی البرز بعد از خریداری مدرسه از آمریکایی ها بود محمد وحید در سده نامه دبیرستان البرز محمد وحید از نگاه یکی از دانش آموزان ش و همین کتاب است که مرا به نوشتن این پست برانگیخت محمد وحید در لابلای تاریخ چاپ چهارم. طهران. ۱۳۴۷. روی جلد کتاب بالا میخوانید غافل از اینکه این ۱۳۴۷ […]
تقی فاطمی کیست؟
تقریبا همه او کیست های قبلی در مورد آدم های کمتر شناخته شده یا اصلا شناخته شده بودند و این اولین او کیستی است که در مورد آدمی نوشته می شود که تا اسم او را می زنی اینها می آید پروفسور تقی فاطمی، پدر علوم ریاضی نوین ایران، و کلی از متن های دیگر که همه کم و بیش شبیه متن زیر هستند که «بنیاد ملی نخبگان» در طرحی به عنوان تکریم و الگوسازی تهیه کرده ولی خب، تقی فاطمی همانقدر ناشناخته است که همه آدم های او کیست های قبل بودند پروفسور کیست؟ در سیستم دانشگاهی ایران، شما […]
خداحافظی با بتول
راستش همین هفته پیش بود که به اسناد دارالمعلمات دست پیدا کردم و کمی زمان برد تا آنرا هضم کنم و بدانم چگونه ممکن است به کارم بیاید. یکی از آن اطلاعات این خبر ساده بود که بتول در بهمن ۱۳۱۲ دو روز برای فوت پدربزرگ مرخصی گرفته. خب، سوال به نظر طبیعی که بعد از نوشتن بتول ۳ به فکرم رسید این بود که اگر حرف عیسی صدیق درست باشد و پدر بتول احتشام همایون باشد، پدر بزرگش معین الدوله برادر بزرگتر احتشام السلطنه خواهد بود. در نتیجه بد نیست بدانم معین الدوله کی فوت کرده. با کمال دهان […]